Studenci Politechniki Białostockiej stworzyli unikalny przewodnik
prezentujący architekturę i kulturę południowo-wschodniej części Podlasia.
Plutycze, Koźliki, Ciełuszki, Kaniuki… wystarczy zboczyć z popularnego wśród turystów szlaku wiodącego do Puszczy Białowieskiej czy Białegostoku, aby znaleźć się w nieodkrytym, niemal baśniowym świecie maleńkich barwnych podlaskich wiosek, w których od wieków żyją ludzie pogranicza kultur i religii. Na Podlasiu można spotkać obok siebie kościoły, meczety, cerkwie i molenny staroobrzędowców, a starsi mieszkańcy wciąż mówią swoją charakterystyczną gwarą. Te nieoczywiste miejsca chcą przybliżyć czytelnikom autorzy Podróży po drewnianym Podlasiu – członkowie koła naukowego Mała Architektura Politechniki Białostockiej.
Swoją książkę adresują do osób w każdym wieku, zabierając je na wyprawę po 15 miejscowościach powiatów bielskiego i hajnowskiego. Szczególne miejsce zajmuje w nich drewniana architektura. Budownictwo sakralne, pięknie zdobione przez snycerzy budynki mieszkalne, spichlerze, wiatraki, wnętrza, w których na ścianach wiszą prawosławne ikony, a w starej kuchni wciąż można ogrzać się na zapiecku. A ponadto folklor: zwyczaje, pradawne obrzędy, legendy, podania, pieśni i gwara, która powoli zanika.
– Nasza książka powstała z potrzeby chronienia dziedzictwa miejsc, które często zamieszkuje już tylko starsze pokolenie. Wiedzę o tych terenach trzeba przekazywać młodym – mówi Anna Kalicka, jedna z autorek.
– Wokół Podlasia narosło wiele stereotypów, które staramy się naszym przewodnikiem odczarować. Chcieliśmy pokazać to, co nas urzeka: piękną architekturę, unikatowy w skali kraju szeregowy układ przestrzenny miejscowości, bogactwo miejsc na styku kultur – dodaje Kamil Barszczewski, jeden z autorów książki.
Prace nad przewodnikiem trwały kilka miesięcy. Studenci odwiedzili wszystkie opisywane w przewodniku miejscowości, prowadzili badania, rozmawiali z mieszkańcami, gromadzili materiał fotograficzny, na podstawie którego powstawały później rysunki. – Chcieliśmy poznać tę kulturę, wsiąknąć w nią – mówi Anna Kalicka.
Ideą przewodnika jest nauka poprzez zabawę, dlatego obok bogatego materiału faktograficznego, opowieści o architekturze, kulturze i religii wschodniego Podlasia ważne miejsce zajmuje ekspresyjna grafika, a także wiele kreatywnych zadań, rebusów czy łamigłówek.
Przewodnik można pobrać w wersji elektronicznej poprzez stronę internetową oficyny wydawniczej Politechniki Białostockiej.
[DR 2020]